Ak kaz ayağı, Ak pazı, Sirken (Chenopodium album)
Familyası: Chenopodiaceae
İngilizce: Lamb's quarters
Çevre İstekleri; Ağır olmayan, nemli, azotça ve humusça
zengin tınlı, tınlı-kumlu toprakları sever. Topraktan bol miktarda bitki besin
maddesi çeker, özellikle bahçelerde çok görülür. Tüm dünyaya yayılmış olup,
Çukurova’da pamuk, buğday ve bahçe kültürlerinde tespit edilmiştir.
Morfolojisi; Bitki tek yıllık olup, sap önceleri üzerine un
serpilmiş gibi tozlu, daha sonra yeşil ancak köşeli, bol dallı dalların üzeri
yeşil bazende kırmızımsı çizgili olup, Chenopodium album 2
m kadar büyüyebilir. Ancak uygun olmayan koşullarda boyu 10 cm civarında
kalabilir. Yapraklar uzun saplı, kenarları dalgalı, bazende parçalı, 12-85 X
3-55 mm büyüklüğünde, koyu yeşil renkte, oval yada
mekik şeklindedir.
Genellikle yapraklar eşit büyüklükte değillerdir. Alt yapraklar genellikle
oval, üst yapraklar daha dardır. Çiçekler küçük olup, çiçek demetleri pramiti
andırır, beyaz-yeşil renktedirler. Meyve ince bir kabuk ve periant ile tamamen
kaplıdır. Tohum yuvarlak, siyah renkte ve 0,7-1,5 mm büyüklüğündedir. Bir bitki
yaklaşık 3.000-20.000 tohum oluşturabilir.
Diğer Özellikleri; Genellikle toprağın üst kısımlarındaki (0,5-3
cm) çimlenirsede, kuru ve hafif topraklarda bu derinlik 8 cm’ye kadar
ulaşabilir, bunlar 30 yıl kadar çimlenmeden toprakta kalabilirler, optimum
çimlenme sıcaklığı 15-25°C’dir (min. 5°C, max. 35-40°C). Ak kazayağının birçok
varyeteleri ve biotipleri bulunup, bunların yetiştikleri yere göre yaprak
şekilleri farklı olabilir. Dünyanın önemli yabancı otlarından olup, bazı
bölgelerde sebze olarak, yada ekmek yapımında kullanılmaktadır (Uygur ve
ark.,1986).
Yorumlar
Yorum Gönder