ÇELTİK BEYAZ UÇ NEMATODU
(Aphelenchoides besseyi Christie)
İnce iğ veya iplik şeklinde bir vücut yapısına sahip olup uzunluğu 0.44- 0.84 mm ve genişliği 14-22 μm’dur. Boşaltım açıklığı vücudun ön tarafında sinir halkasının yakınlarındadır. Dudak bölgesi yuvarlak ve hafif boğumlu olup vücuttan biraz geniştir.
• Sadece su içinde hareket edebilir. Migrasyon yağmurlardan sonra bitki film tabakası gibi su ile kaplandığı zaman ortaya çıkar. Nematodun etkin olarak aktivasyonu ve beslenebilmesi için atmosfer neminin % 70’in üstünde olması gerekir. Bu yüzden tropik iklim koşulları uygundur. Nematod, sıcaklık değerleri 13 ile 42 °C arasıda aktif olur. Optimum sıcaklık 31.8 °C’dir ve bu sıcaklıkta hayat devrini en kısa sürede tamamlar.
Zarar Şekli
• Çeltik beyaz uç nematodu Türkiye’de ilk kez 1995 yılında İpsala (Edirne) ve Gönen (Balıkesir)’de saptanmıştır.
• Hassas bitkilerin sap ve yapraklarında meristem dokuda beslenir. Zarar görmüş çeltik bitkisinde kardeşlere ait yaprakların uç kısmında 3-5 cm mesafede beyazlaşma olur. Belirtileri magnezyum ve çinko noksanlığı ile karıştırılabilir. Daha sonra bu bölgeler bükülüp kıvrılarak salkımın yaprak kınından çıkışını engeller. Enfekte olmuş çiçek salkımı daha kısa ve uçlardaki çiçekler dumura
uğramış durumdadır. Çiçekler kısır olabileceği gibi cılız, biçimsiz ve çimlenme potansiyeli düşük
taneler elde edilir.
Mücadele Yöntemleri
Kültürel Önlemler
• Çeltik beyaz uç nematodu ile bulaşık tohumun kullanılması durumunda 1000 tane ağırlığında ortalama % 12.11 ve verimde % 28.11- 57.9 oranında azalma olduğundan üreticilerin kesinlikle nematotdan ari temiz tohumluk kullanmaları gerekmektedir.
• Sıcak su uygulamalarında tohumlukların 3 saat soğuk suda bekletilmesi ve sonrasında 55-60 °C sıcak suda 15 dakika süreyle bekletilmesi %100 etkindir.
• Çeltik beyaz uç nematoduna konukçuluk yapan yabancı otlardan Darıcan’la mücadeleye önem verilmelidir.
Kimyasal Mücadele
• Kimyasal Mücadele ekonomik değildir
güzel
YanıtlaSil