PAMUKTA YEŞİLKURT, Helicoverpa armigera

PAMUKTA YEŞİLKURT, Helicoverpa armigera  Zararları

Hastalık Tanımı

Yeşil kurt kelebeklerinin kanat açıklığı 31-35 mm'dir. Erkek kelebeklerin ön kanatları grimsi - yeşil, yeşilimsi devetüyü veya zeytin yeşili renktedir. Dişinin ön kanatları ise turuncu - kahverengi, kırmızımsı - kahverengi veya tuğla kırmızısı renktedir. Yeşil kurt kelebeklerinin ön kanatları üzerinde biri böbrek diğeri daire şeklinde iki leke bulunmaktadır. Yumurta kubbe şeklinde ve beyaz, soluk sarımsı yeşil renktedir. Üstten alta doğru meridyene benzeyen sırt şeklindeki çıkıntılar tüm yumurta yüzeyini kaplarlar. Yumurtalar açılmaya yakın koyulaşır ve yumurta üzerinde enine bir band oluşur. Yumurta çapı ortalama 0.49 mm dir. Larva yumurtadan ilk çıktığında şeffaf, soluk grimsi yeşil renktedir. Baş ise koyu siyahımsı kahverengi renktedir. Dönemler ilerledikçe

vücut üzerinde uzunlamasına bant şeklinde, değişik renk ve lekeleri de değişir. Son dönem larva yeşil, kahverengi veya turuncu rengin değişik tonlarındadır. Olgun larva 3 - 4 cm boydadır. Pupa mumya tipi pupa olup boyu 15-18 mm, eni 5 mm ve rengi kırmızımsı kahverengidir. Yeşil kurt kışı diyapoz halinde pupa olarak geçirir. Çukurova Bölgesi'nde erginler nisan başından itibaren çıkmaya başlar. Kelebekler genellikle gece aktif olup çiftleşme ve yumurtlama gece olur. Bir dişi 7-16 gün süren yaşam süresinde, çevre koşullarına göre 400 - 2200 adet yumurta bırakabilir. Yumurtalarının büyük bir bölümünü pamuk bitkisinin topraktan itibaren ikinci yarısında bulunan yapraklara , taraklara, diğer generatif organ ve bitki aksamlarına teker teker bırakır. Bitkinin aynı aksamına yan yana olmak üzere birden fazla yumurta bıraktığı da görülmektedir. Yumurta bırakımı çoğunlukla bitkinin üst bölümlerinde taze aksamlara olur. Bunun için küçük larvalar genellikle bitkinin üst kısımlarında bulunur. Larva büyüdükçe alta doğru iner. Yeşil kurt yumurtaları yaz aylarında üç günde açılmaktadır.

Yumurtadan yeni çıkan larva yaprakta epidermisi yiyerek burada çok kısa süre beslendikten sonra tarak başta olmak üzere diğer generatif organlarla beslenmeye devam eder. Larva genel olarak generatif organlarda beslenmektedir. Gelişmelerini altı dönemde tamamlayan Yeşil kurt larvalarının toplam larva gelişme süresi, Çukurova'da yaz aylarında 10-15 gündür. Gelişmesini tamamlayan larva toprağa girerek pupa olur. Pupaların toprakta bulunduğu derinlik 1 - 6 cm arasında değişmektedir. Pupa süresi Çukurova'da yaz aylarında 9-12 gündür. Yeşil kurt Çukurova Bölgesinde üçü pamukta olmak üzere beş döl vermektedir.Yeşil kurt'un ilkbaharda Çukurova'da yaygın konukçusu pamuk yanında ilk dölünü geliştirdiği bitkiler ile, pamuktan sonra sonbahar'da kışlayacak pupalarını oluşturan larvaların beslendiği konukçu bitkiler zararlının ekolojisinde önem taşımaktadır.

Yaşayış

Yeşil kurt larvaları pamukta genellikle taraklar başta olmak üzere generatif organlarda da beslenirler . Larvaların beslendiği tarakların brakte yaprakları, bu zararlıya oranlarda parazitlenmeye sebep olmaktadır. Mevsim sonuna doğru parazitlenme oranı % 60'a kadar yükselebilmektedir

Mücadele YÖNTEMLERİ

Kültürel Önlemler

Hasattan sonra pamuk tarlalarının erken sürülmesi, kışlayacak pupaları meydana getirecek larvaların yaygın bir gıda kaynağını ortadan kaldırması yönünden yararlıdır.

Kimyasal Mücadele

İlaçlamaya başlamadan önce kullanılacak ilaçlama aletinin memelerinin normal ilaçlama yapıp yapmadığı kontrol edilerek kalibrasyon yapılmalıdır. Emülsiyon ilaçlar atılacağı zaman aletin deposu 1/3'üne kadar su ile doldurulur. İlacın hesaplanan miktarı içerisinde 10-15 litre su bulunan bir tenekeye konarak iyice karıştırılır. Hazırlanan karışım aletin deposuna konarak bir taraftan seviyesi tamamlanır. Islanabilir toz formülasyonlu ilaçlarda ise hesaplanan miktarda ilaç önce 15-20 litrelik bir boş kaba konur ve üzerine az miktarda su konarak bulamaç yapılır. Sonra bir taraftan saçaklı bir dal ile karıştırılırken diğer yandan biraz daha su ilave edilir. Aletin deposu 1/3'üne kadar su ile doldurularak hazırlanan karışım depoya doldurulur. Bir taraftan karıştırılırken , diğer taraftan su seviyesi tamamlanır. Islanabilir toz formülasyonlu ilaçlar fazla köpük yaptığından yanıltıcı olabilir. Deponun seviyesine kadar dolması için bir süre beklenir ve eksilen seviye tekrar su ile tamamlanarak kalibrasyon yapılırken gidilen hızda ilaçlama sür-durulur. İlaçlamalar sabahleyin çiğ kalktıktan sonra başlanmalı ve ilaçlama sırasında hava rüzgarlı olmamalıdır. Ayrıca günün sıcak saatlerinde ilaçlama yapmaktan kaçınılmalıdır

İlaçlama Zamanı

Mücadele zamanının tespiti için sürveye taraklanmanın başlamasıyla başlanır. Yumurta populasyonunun artmaya başladığı ve ayın karanlık veya karanlığa yakın dönemlerinde haftada iki kez, bunun dışında ise haftada bir kez örnekleme yapılır. Örnekleme için 40-50 dekarlık pamuk tarlası bir ünite kabul edilir ve yaklaşık olarak birbirine eşit üç bölüme ayrılır. Her bölümde rasgele seçilen 3 m sıra uzunluğundaki tüm bitkiler kontrol edilerek Yeşil kurt yumurta ve larvaları sayılır. 3 m 'lik sıra uzunluğundaki ortalama 2 larva bulunduğundan ilaçlamaya karar verilir. Bırakılan yumurta sayısı arttığı sürece ilaçlama yapılmamalıdır. Ancak bu süre, Yeşil kurt larvalarının çok fazla büyümesine imkan verecek kadar uzun olmamalıdır